ΙΔΡΥΣΗ - ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
Ο χώρος όπου ανεγέρθηκε και λειτουργεί μέχρι σήμερα το 1ο Γυμνάσιο Αγίου Ιωάννη Ρέντη, Νικηφ. Μανδηλαρά και Φλέμινγκ, είχε χαρακτηριστεί ως σχολικός χώρος από το 1969 (ΦΕΚ 41/Δ΄ /22-2-69), ενώ το πρώτο τοπογραφικό διάγραμμα που έγινε γι αυτόν, «εκλεγέντος δι ανέγερσιν Γυμνασίου Αγίου Ιωάννη Ρέντη», συντάχθηκε τον Απρίλιο του 1968. Ύστερα ακολούθησε η απόφαση ίδρυσης του Σχολείου ως «Γυμνάσιο Αγίου Ιωάννη Ρέντη» το 1972 (ΦΕΚ 417/10-07-1972).
Το Γυμνάσιο, μέχρι να οικοδομηθεί το κτήριο, εμφανίζεται να λειτουργεί το 1973 στο κτήριο της κ. Λεγάκη Μαρκέλλας, επί της οδού Σταυράκη 1, με τρεις αίθουσες διδασκαλίας (μισθωτήριο συμβόλαιο με ημερομηνία 23-4-1973), όπως αναφέρεται στο 33/14-5-1981/έγγραφο του Γυμνασίου Αγ.Ι. Ρέντη.
Με δεύτερο μισθωτήριο, στις 30-5-1974, ενοικιάζονται άλλες δύο αίθουσες στο ίδιο κτήριο.
Επειδή οι μαθητές αυξάνονταν και το κτήριο δεν επαρκούσε, αναζητήθηκε άλλο κτήριο. Βρέθηκε αυτό των αδελφών Θεοδώρου και Σάββα Μπίσαλα Φλέμινγκ 15 (κινηματογράφος «Αλέα»). Έγινε μισθωτήριο στις 6-12-1975, αλλά δεν στεγάστηκε το Σχολείο εκεί, επειδή κρίθηκε επικίνδυνο από την Πυροσβεστική Υπηρεσία Πειραιά, σύμφωνα με την υπ. αριθμ. 807/Φ.51/18-2-1976 έκθεσή της. Έτσι παρέμεινε και λειτούργησε μέχρι και το σχολικό έτος 1976-77 στο κτήριο της οδού Σταυράκη 1.
Το 1976 με το Ν. 309/1976 (ΦΕΚ 100/30-04-1976) για την οργάνωση και διοίκηση της Γενικής Εκπαίδευσης διαιρέθηκε η Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση σε 3/χρονο Γυμνάσιο και 3/χρονο Λύκειο. Έτσι από το σχολ. έτος 1976 -77 το Σχολείο ανήκει στην γυμνασιακή βαθμίδα ως «Γυμνάσιο Αγ. Ι. Ρέντη».
Στις 12-11-1977 το κτήριο της Σταυράκη 1 παραδόθηκε στην ιδιοκτήτρια κ Λεγάκη και το Γυμνάσιο μεταφέρθηκε (προφανώς νωρίτερα, με την έναρξη του σχολικού έτους 1976-77) στο πολύ μεγαλύτερο κτήριο της οδού Μπαλτατζή 32, ιδιοκτησίας Δέσποινας Σημηριώτου (συζ. Δημητρίου Πιτσάκη) και Κων/νου Πιτσάκη του Δημητρίου, σύμφωνα με το 11/2-2-1978 (Φακ. 4777) μισθωτήριο συμβόλαιο, όπως φαίνεται στα έγγραφα 33/14-5-1981 του Γυμνασίου Αγ. Ι. Ρέντη και 74302/23-3-1981 της Ε΄ Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Μέσης Εκπαιδεύσεως.
Εκεί, στο κτήριο Πιτσάκη, στην οδό Μπαλτατζή 32, λειτούργησε το Γυμνάσιο μέχρι τις 17 Ιανουαρίου 1981.
Αυτή την ημερομηνία, 17 Ιανουαρίου 1981, σύμφωνα με το 3/7- 4 -1981 έγγραφο του Γ/σίου Αγ. Ι. Ρέντη, μεταστεγάστηκε (και το Λύκειο μαζί) στο νέο σχολικό κτήριο που παραδόθηκε πλέον από τον Οργανισμό Σχολικών Κτηρίων (ΟΣΚ) στην οδό Φλέμινγκ και Κοτζιά, όπως λεγόταν τότε η οδός Μανδηλαρά, όπου και λειτουργεί μέχρι σήμερα
Το σχολικό έτος 1984-1985, λόγω αύξησης του μαθητικού πληθυσμού της περιοχής, το Γυμνάσιο Αγ. Ι. Ρέντη διαιρέθηκε σε 1ο και 2ο Γυμνάσιο. Το 1ο Γυμνάσιο συγκροτήθηκε στην πλειοψηφία του από τους παλαιοτέρους των διδασκόντων και παρέμεινε στο αρχικό κτίριο, ενώ το 2ο Γυμνάσιο μεταστεγάστηκε σε νέο κτίριο που χτίστηκε απέναντι από το παλαιό.
Το 2006 ύστερα από εισήγηση του Διευθυντή Ευθύμιου Πριόβολου ο Σύλλογος Διδασκόντων του Σχολείου με την 11/26-09-2006 Πράξη του αποφάσισε ομόφωνα να προβεί στις απαραίτητες διαδικασίες για την προσθήκη στον τίτλο του Σχολείου της επωνυμίας «Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης», προκειμένου να τιμηθεί ο μεγάλος νεοέλληνας λογοτέχνης.
Με την υπ. αριθμ. 32175/Δ4/12-03-2008 Απόφαση του ΥΠΕΠΘ, η οποία κοινοποιήθηκε στην Δ/νση Δ/θμιας Εκπ/σης Πειραιά με το 41612/Δ4/4-04-2008 έγγραφο και καταχωρίστηκε στην εκπαιδευτική μας μονάδα με αριθμ. πρωτοκόλλου 462/6-05-2008, το Σχολείο μετονομάστηκε σε: «1ο Γυμνάσιο Αγ. Ι. Ρέντη - Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης».
Το 2013 με την υπ. αρθμ. 101876/Δ4/24-7-2013 Απόφαση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων «Καταργήσεις - Συγχωνεύσεις Σχολικών Μονάδων Δευτεροβάθμιας Εκπ/σης» (ΦΕΚ 1901, τ. 1/5-8-2013, ), καταργείται το 2ο Γυμνάσιο Αγ. Ι. Ρέντη και συγχωνεύεται με το 1ο Γυμνάσιο. Έτσι από το σχολικό έτος 2013-14 το νέο Σχολείο λειτουργεί ως "1ο Γυμνάσιο Αγίου Ιωάννη Ρέντη "Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης".
Έρευνα: Ευθύμιος Πριόβολος, πρώην Δ/ντής 1ου Γυμνασίου Αγ. Ι. Ρέντη.
